De rechtbank Amsterdam is met ingang van het nieuwe jaar gestart met speciale zittingen voor mensen met een huurachterstand. Door intensief samen te werken met onder meer woningcorporaties en schuldhulpverlening willen de Amsterdamse kantonrechters het aantal ontruimingen van huurwoningen terugbrengen.
De kantonrechters zien dagelijks de indringende gevolgen van problematische schulden. Mensen met grote financiële problemen zakken vaak steeds dieper weg in de schulden en verliezen dan het overzicht. Juist deze kwetsbare groep wordt vervolgens geconfronteerd met het verder oplopen van hun betalingsachterstanden door onder meer rente, incassokosten, griffierechten en boetes.
In 2018 startte de rechtbank daarom een pilot die tot doel had zaken waarin ontruiming van een sociale huurwoning dreigt, sneller voor de rechter te brengen. Op die manier kan het verder oplopen van de huurachterstand een halt worden toegeroepen. De in de pilot ontwikkelde werkwijze wordt per 1 januari 2020 omgezet in standaard beleid, onder de noemer Huurzittingen Amsterdam. De kantonrechters werken hierin samen met de Amsterdamse woningbouwcorporaties, schuldhulpverlening en deurwaarders.
Als onderdeel van de nieuwe werkwijze krijgt de huurder bij zijn dagvaarding een informatieblad van de kantonrechter (in het Nederlands, Engels en Arabisch). Dat moet ervoor zorgen dat meer huurders daadwerkelijk naar de zitting komen om hun betalingsproblemen met de rechter te bespreken.
Als de huurder inderdaad naar de rechtbank komt, wordt de zaak op de eerste zitting al inhoudelijk besproken. Op die zitting zijn medewerkers van schuldhulpverlening aanwezig, die meteen met de huurder kunnen meedenken over een haalbare regeling. Als de huurachterstand klopt en er kan een betalingsregeling worden getroffen, dan wordt de huurder in het vonnis veroordeeld tot het nakomen van de betalingsregeling en het betalen van de lopende huur. Ook wordt de ontruiming toegewezen voor het geval de huurder de gemaakte afspraken niet nakomt. Als de huurder zich aan de betalingsregeling houdt, wordt hij niet ontruimd.
Als het niet lukt om direct op de rolzitting een betalingsregeling te treffen, volgt na drie weken een mondelinge behandeling. Op die zitting wordt dan nogmaals geprobeerd met de huurder en de woningcorporatie een regeling te treffen.
Het was bij deze de pilot niet mogelijk om te meten of er een verband is tussen het aantal ontruimingen en de nieuwe werkwijze. Wel ervaren alle betrokken partijen de samenwerking als positief. De betrokken deurwaarders concluderen dat de op de zitting getroffen betalingsregelingen over het algemeen goed worden nagekomen. Doordat de zaak snel voor de rechter komt en er direct een regeling kan worden getroffen, loopt de huurachterstand minder hoog op en blijven de proceskosten beperkt. Woningbouwcorporaties merken dat huurders de persoonlijke aanpak waarderen: zij voelen zich beter gehoord. De schuldhulpverleners doen tijdens de zittingen veel nieuwe contacten op. Vaak gaat het hierbij om mensen die tot dan toe – tevergeefs – hebben geprobeerd zelfstandig uit de schulden te komen.