Een op de drie huishoudens komt momenteel niet rond, stelt budgetinstituut Nibud. Een te groot deel van het inkomen gaat op aan vaste lasten en boodschappen. De instantie berekende dat de totale uitgaven van een gezin met een inkomen van twee keer modaal met 188 euro per maand zijn gestegen ten opzichte van vorig jaar. Dat komt met name door gestegen energiekosten.
Het Nibud zegt zich “grote zorgen” te maken en dat de huishoudelijke uitgaven “voor het eerst in jaren enorm stijgen”, zoals boodschappen. “Mensen zijn creatief, maar niemand houdt dit lang vol. Bovendien blijven de gevolgen hiervan ons nog lang achtervolgen, want mensen bouwen schulden op en hebben straks geen buffer meer. Hierdoor zijn ze nog lange tijd financieel kwetsbaar”, zegt directeur Arjan Vliegenthart.
Met name lage inkomens hebben nu financiële stress, maar hoge inkomens worden ook de dupe van de sterk gestegen prijzen. Een alleenstaande in de bijstand die in een niet-energiezuinige woning woont heeft verder weinig aan de verlichting die het kabinet invoerde door de btw op energie te verlagen. Ondanks die verlaging verdubbelt voor deze huishoudens de energierekening.
Het instituut raadt mensen aan doorgaans niet meer dan de helft van het inkomen uit te geven aan vaste lasten, afhankelijk van het inkomen en de woonsituatie. “De uitgaven aan wonen, vervoer en boodschappen zijn momenteel zo hoog dat het menig huishouden niet meer lukt om alle rekeningen te betalen”, stelt de organisatie. Op deze manier lukt het mensen niet meer een buffer op te bouwen.
Het Nibud pleit voor “drastische oplossingen”, zoals een geheel nieuw inkomensondersteuningssysteem. Ook stelt het Nibud aanpassingen aan de energierekening voor zoals in Frankrijk bijvoorbeeld gedaan wordt, zoals de invoer van een maximumbedrag op de energierekening. “Zoiets helpt de consument, omdat je dan weet waar je financieel aan toe bent. Niet weten waar je aan toe bent, maakt rondkomen in Nederland zo lastig”, zegt Vliegenthart.